ممبران اسمز معکوس چیست؟
فیلتر ممبران صنعتی یا ممبران اسمز معکوس مهمترین بخش هر سیستم تصفیه آب است و با استفاده از غشای نیمهتراوا، املاح، نمکها و آلایندههای محلول را تا حد ۰٫۰۰۰۱ میکرون حذف میکند. به همین دلیل، ممبران یکی از مؤثرترین روشها برای شیرینسازی آب، کاهش TDS و تولید آب با کیفیت بالا در صنایع و سیستمهای تصفیه آب شرب محسوب میشود.
ممبرانها بسته به کاربرد، در مدلهای مختلفی مانند ممبران صنعتی، ممبران نیمهصنعتی و ممبران تصفیه آب خانگی و در سایزهای رایج ۴ اینچ و ۸ اینچ تولید میشوند. انتخاب نوع مناسب ممبران RO تأثیر مستقیم بر کیفیت آب خروجی، ظرفیت سیستم و هزینههای بهرهبرداری دارد.
فیلتر ممبران قلب سیستم تصفیه آب اسمز معکوس (RO) است و وظیفه اصلی آن جداسازی دقیق املاح محلول، مواد آلی، نمکها و آلایندههای شیمیایی از آب میباشد. این فیلتر از یک غشای نازک و نیمهتراوا ساخته شده که منافذ آن حدود ۰٫۰۰۰۱ میکرون است؛ یعنی تنها مولکولهای خالص آب توان عبور از آن را دارند و تمامی ناخالصیها پشت غشا باقی میمانند.
قیمت ممبران صنعتی و نیمهصنعتی
قیمت فیلتر ممبران اسمز معکوس، چه در مدلهای صنعتی و نیمهصنعتی و چه در نسخههای خانگی، به چند عامل مهم وابسته است. مهمترین مواردی که باعث تفاوت قیمت ممبران RO میشوند عبارتاند از:
سایز ممبران (۴ اینچ یا ۸ اینچ)؛ معمولاً ممبران ۸ اینچ قیمت بالاتری دارد.
نوع کاربرد؛ ممبران صنعتی بهطور قابلتوجهی گرانتر از مدلهای خانگی و نیمهصنعتی است.
نوع آب ورودی؛ ممبران BW (آب لبشور) و ممبران SW (آب دریا) قیمتهای متفاوتی دارند.
برند سازنده؛ برندهای معتبر مانند Filmtec، Hydranautics، LG، CSM و Dupont معمولاً قیمت بالاتری دارند اما کارایی و طول عمر بیشتری ارائه میدهند.
اصالت کالا؛ ممبران اصل نسبت به نمونههای فیک قیمت بالاتر دارد ولی راندمان و دوام کاملاً متفاوتی ارائه میکند.
به دلیل وارداتی بودن این محصول، قیمت فیلتر ممبران صنعتی تحتتأثیر نوسانات ارز قرار دارد. اگر قصد خرید بهترین ممبران RO را دارید، میتوانید قیمتهای بهروز مدلها را از طریق تماس با ئاحد فروش دریافت کنید.
انواع فیلتر ممبران اسمز معکوس (RO)
فیلترهای ممبران RO بسته به ظرفیت و نوع آب ورودی، در چند دسته اصلی تولید میشوند. انتخاب درست مدل ممبران تأثیر مستقیم بر کیفیت آب خروجی و طول عمر سیستم دارد. متداولترین انواع ممبران عبارتاند از:
1. ممبران صنعتی
مخصوص آبشیرینکنها و سیستمهای تصفیه آب بزرگ. این مدلها معمولاً در سایزهای ۴ اینچ و ۸ اینچ تولید میشوند و در دو نوع BW (آب لبشور) و SW (آب دریا) عرضه میگردند. ممبران صنعتی بالاترین ظرفیت فیلتراسیون را دارد و برای کاهش TDS و املاح محلول کاربرد دارد.
2. ممبران نیمهصنعتی
گزینهای مناسب برای ادارات، مدارس، کارگاهها و دستگاههای RO با ظرفیت متوسط. این مدلها معمولاً دبی بالاتری نسبت به خانگی دارند و برای تصفیه حجم بیشتری از آب استفاده میشوند.
3. ممبران خانگی
مناسب دستگاههای تصفیه آب خانگی با ظرفیتهای 50، 75 یا 100 گالن. این ممبرانها برای بهبود کیفیت آب شرب و حذف آلایندههای محلول استفاده میشوند و معمولاً از غشای RO با دقت 0.0001 میکرون ساخته شدهاند.
انواع فیلتر ممبران تصفیه آب بر اساس سایز
فیلترهای ممبران اسمز معکوس بسته به ظرفیت سیستم
ممبران ۴ اینچ: مناسب سیستمهای نیمهصنعتی و دستگاههایی با دبی متوسط.
ممبران ۸ اینچ: پرکاربردترین انتخاب در آبشیرینکنهای صنعتی با ظرفیت بالا.
ممبران RO بر اساس نوع آب ورودی
ممبران BW (Brackish Water): مناسب آبهای لبشور مانند آب چاه یا آب شهری با TDS کمتر از ۱۰,۰۰۰.
ممبران SW (Sea Water): مخصوص شیرینسازی آب دریا و منابع بسیار شور با TDS بالاتر از ۱۰,۰۰۰.
عملکرد فیلتر ممبران صنعتی
نحوه کار فیلتر ممبران تصفیه آب بر اساس فرآیند اسمز معکوس میباشد. در این روش، آب خام توسط پمپ با فشار وارد پرشروسل شده و اطراف فیلتر را فرا میگیرد. مولکولهای آب از میان لایههای نازک و نیمهتراوای غشای ممبران عبور میکنند، اما نمکها، املاح محلول، نیترات، فلزات سنگین و سایر آلایندهها پشت غشا باقی میمانند.
در نتیجه این فرآیند، خروجی ممبران به دو بخش تقسیم میشود:
پرمیت (آب تصفیهشده): آب خالص که از مرکز ممبران خارج میشود.
کانسنتریت (پساب): آب تغلیظشده حاوی املاح و ناخالصیها که از کنارههای ممبران دفع میشود.
به دلیل دقت بسیار بالا (حدود 0.0001 میکرون)، ممبران صنعتی یکی از مؤثرترین روشها برای کاهش TDS، شیرینسازی آب لبشور و دریایی و حذف آلودگیهای شیمیایی و میکروبی محسوب میشود.

اجزای تشکیلدهنده فیلتر ممبران اسمز معکوس
ساختار ممبران از چند بخش اصلی تشکیل شده که کنار هم فرایند تصفیه RO را انجام میدهند:
غشای نیمهتراوا: لایههای رولشدهای که املاح، نمکها و آلایندههای محلول را جدا میکنند.
فید اسپیسر: شبکهای بین لایهها که جریان آب را یکنواخت کرده و از گرفتگی غشا جلوگیری میکند.
لوله پرمیت: مسیر خروج آب تصفیهشده (Permeate) در مرکز ممبران.
اندکپها: قطعات ورودی و خروجی که وظیفه آببندی و هدایت جریان را بر عهده دارند.
همین ساختار فشرده باعث میشود ممبران RO بتواند با دقت بسیار بالا، آب خالص تولید کند.
نحوه نصب و استفاده از ممبران صنعتی
نصب و راهاندازی فیلتر ممبران صنعتی به دلیل فشار کاری بالا و حساسیت غشا، باید توسط تکنسین متخصص انجام شود. ممبران جدید داخل پرشروسل قرار میگیرد و پس از آببندی صحیح، سیستم روشن میشود تا آب خام با فشار وارد غشا شده و فرایند جداسازی انجام شود.
برای استفاده و نگهداری صحیح از ممبران RO رعایت چند نکته ضروری است:
کلر آب خام باید کاملاً حذف شود؛ وجود کلر باعث آسیب جدی به غشا میشود.
کیفیت پیشتصفیه اهمیت زیادی دارد؛ کدورت آب نباید بیش از ۵ باشد.
ممبران باید همیشه مرطوب نگه داشته شود و در زمانهای خاموشی طولانی، از مواد نگهدارنده مخصوص استفاده شود.
در صورت کاهش حدود ۱۰٪ در دبی آب تولیدی، ممبران نیاز به شستشوی شیمیایی (CIP) دارد.
دمای آب نباید از ۴۵ درجه بالاتر باشد و pH ورودی باید در بازه مناسب قرار گیرد.
رعایت این نکات باعث افزایش عمر ممبران و جلوگیری از کاهش راندمان سیستم RO میشود